ابعاد مبهم مرگ ببر باغ وحش
تاریخ انتشار: ۱۹ اسفند ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۹۱۴۴۱۷
به گزارش قدس خراسان، خبر تلف شدن یک قلاده ببر ۱۱ ساله یک بار دیگر باغ وحش مشهد را تیتر خبرهای رسانه های د اخلی و حتی خارجی کرد. علت مرگ طبق آنچه در پورتال اطلاع رسانی اداره کل محیط زیست خراسان رضوی اعلام شد، خفگی بر اثر گیر کردن گوشت در گلوی حیوان بود.
البته این حادثه فقط به مرگ ببر ختم نشد و انگار شروعی بود برای کشمکش بین ادارات کل حفاظت محیط زیست و دامپزشکی خراسان رضوی و هر یک دیگری را متهم به کم کاری کرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
متن کامل این خبر که برای اولین بار ۱۵ اسفندماه در پورتال اطلاع رسانی اداره کل حفاظت محیط زیست اعلام شد، به شرح ذیل است:
«به گزارش روابط عمومی اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی، محمد عرفانی معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی گفت: یک قلاده ببر ۱۱ ساله در باغ وحش مشهد تلف شد و علت آن طبق اعلام اداره کل دامپزشکی که وظیفه حفاظت، درمان و نگهداری از حیوانات باغ وحش را دارد و نماینده این اداره کل در باغ وحش مستقر است، خفگی بر اثر گیر کردن گوشت در گلوی ببر اعلام شد.طبق صورتجلسه اداره کل دامپزشکی استان و پس از کالبد شکافی گزارشی به این اداره کل ارسال شد، که طبق آن اعلام شده است: در بازرسی ظاهری خونریزی از منافذ، ضایعات دهانی، آثار گزش و شکستگی و درگیری و زخم پوستی مشاهده نشد و تنها مورد قابل ذکر مشاهده یک تکه پستان در گلوی حیوان بود که با توجه به بافت نرم آن احتمالا در اثر استفراغ در گلوی این ببر گیر کرده و موجب خفگی آن شده است.آنچه که برای ما مهم است این است که اداره کل دامپزشکی با تمهیدات مناسبی از چنین حوادثی جلوگیری کند که حیوانات از بین نروند. مراقبتی در زمینه نحوه غذا دهی به حیوانات باغ وحش صورت نگرفته و محیط زیست استان، این مسئله را به صورت جدی پیگیری میکند. مسئولیت سلامت حیوانات باغ وحش با سازمان دامپزشکی است و طبق ماده ۲ قانون سازمان دامپزشکی کشورمصوب (۲۴/۰۳/۱۳۵۰) ، کلمه دام به حیوانات اهلی - طیور - ماهی - زنبور عسل – کرم - ابریشم - حیوانات آزمایشگاهی و "حیوانات باغ وحش" اطلاق میشود و مقصود از کنترل بهداشتی، بازرسی و اقداماتی است که از لحاظ پیشگیری و مبارزه با امراض دامی و بیماری های مشترک بین انسان و دام لازم وضروری است.مراکز نگهداری حیوانات ملزم هستند که مسئول فنی بهداشتی داشته باشند و در خصوص مسائل بهداشتی و بیماری حیوانات پاسخگو باشند، در صورتی که باغ وحش مشهد قصوری در خصوص تلف شدن این گونه کرده باشد، با عنایت به چالش های اخیر و کم کاری ها دامپزشک این باغ وحش، بررسی کارشناسی و پیگیری های قانونی در دستور کار این اداره کل است.»
چرا اداره کل محیط زیست خبر تلف شدن ببر را بعد از یک ماه اعلام کرد؟
روز بعد یعنی ۱۶ اسفندماه نیز اداره کل دامپزشکی خراسان رضوی در واکنش به این خبر جوابیه ای را در پورتال اطلاع رسانی خود به شرح ذیل منتشر کرد که حاوی نکات قابل تاملی بود:
«در حیطه باغ وحش ها یک متصدی و یک متولی وجود دارد و طبیعتا، متصدی، مالکان باغ وحش ها هستند و همانگونه که در قوانین و وظایف محیط زیست ذکر شده، سازمان حفاظت محیط زیست به عنوان متولی تعیین شده است و برای این منظور نیز دفتر اختصاصی نظارت بر امور حیات وحش در این سازمان ایجاد شده است.و اما در این بین، مسئولیت کنترل امور بهداشتی باغ وحش ها با دامپزشکی است که این مهم با استقرار مسئول فنی بهداشتی به استناد ماده ۱۲ آئین نامه اجرایی نظارت بهداشتی دامپزشکی و ماده ۳۴ قانون برنامه ششم توسعه، انجام می شود.
مسئول فنی بهداشتی مستقر در باغ وحش ، نظارت بر عملیات بهداشتی شامل؛ ضدعفونی ، سمپاشی، نظارت بر انجام برنامه های واکسیناسیون و امور قرنطینه ای را انجام می دهد و در مواقع لزوم نسبت به ثبت گزارشات و اطلاع رسانی های لازم به دامپزشکی و محیط زیست اقدام میکند که در این مورد بلافاصله بعد از وقوع حادثه مسئول فنی بهداشتی مراتب را به دامپزشکی و محیط زیست اعلام کرده و تیمی از دامپزشکی در همان روز به محل باغ وحش مراجعه و نسبت به انجام بررسی های لازم جهت تعیین علت تلف شدن حیوان اقدام کرده اند اما علی رغم اطلاع رسانی به محیط زیست هیچ نماینده ای از سوی محیط زیست به باغ وحش مراجعه نکرده است.(سند اطلاع رسانی مسئول فنی بهداشتی دامپزشکی موجود است )
و اما علیرغم این اطلاع رسانی به موقع، اعلام رسانه ای این واقعه پس از ۳۰ روز از سوی اداره کل محیط زیست استان به عنوان متولی اطلاع رسانی رخدادهای حیات وحش با ادبیاتی غیرمعمول که ناشی از عدم اطلاع کافی گزارش دهندگان از وظایف خود و وظایف دیگر دستگاه ها در حوزه باغ وحش می باشد.
و اما در خصوص وظایف دامپزشکی همانگونه که در قوانین این سازمان آمده است؛ کنترل و نظارت بهداشتی دام، طیور و آبزیان از جمله باغ وحش ها در حیطه وظایف این سازمان قرار دارد. نگاهی به تاریخچه باغ وحش و نیز بیماری های شایع در منطقه و کشور نشان می دهد که دامپزشکی در حوزه کنترل و نظارت بهداشتی بر بیماری ها به وظایف خود عمل کرده، چنانکه در همه گیری های مختلف از جمله همه گیری آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان و سایر همه گیری بیماری های دام و طیور در استان ، خوشبختانه جمعیت دام و طیور و آبزیان باغ وحش با تشدید اقدامات بهداشتی و قرنطینه ای توسط دامپزشکی مصون مانده و بدون ابتلای به مواردی از بیماریهای فوق ، این بحران ها گذرانده شده است.»
چند سوال بی پاسخ برای اداره کل محیط زیست خراسان رضوی
فارغ از دعوای این دو دستگاه، چند سوال اساسی مطرح است، اول اینکه چرا اداره کل محیط زیست استان خبر را بعد از یک ماه اطلاع رسانی کرده و در متن خبر به تاریخ وقوع این حادثه هیچ اشاره ای نشده است؟ سوال دوم اینکه چرا حتی پس از یک ماه، در مورد مقصر اصلی این حادثه، اظهار میکند نیاز به بررسی است و اگر هنوز نیاز به بررسی است چرا مستقیما به دامپزشک باغ وحش اشاره میکند؟ و سوال سوم این است که بر اساس انچه در جوابیه اداره کل دامپزشکی آمده، چرا بعد از اطلاع رسانی این حادثه توسط دامپزشک باغ وحش، هیچکس از اداره کل محیط زیست بعنوان متولی اصلی حیات وحش، در آنجا حضور نیافته است؟ سوالاتی که برای گرفتن پاسخ چندین بار با عرفانی معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی تماس گرفتیم اما دریغ از پاسخ! تماس با رییس اداره محیط زیست شهرستان مشهد هم بی نتیجه بود چرا که او نیز ما را به خبر منتشر شده در پورتال اداره کل محیط زیست ارجاع داد و تلاش مدیر روابط عمومی اداره کل محیط زیست برای پاسخگویی این دو مسئول به خبرنگار ما، بی ثمر ماند!
این اتفاق قابل پیش بینی و پیشگیری نبود
موضوع را از معاون سلامت اداره کل دامپزشکی خراسان رضوی پیگیری کردیم.
دکتر محمود قربان زاده، اطلاع رسانی در مورد حیات وحش را بر عهده دستگاه متولی حیات وحش یعنی محیط زیست برشمرد و گفت: رفلاکس یا برگرداندن غذا یک عارضه طبیعی در گربه سانان است که در دوره های زمانی متفاوت اتفاق می افتد تا اجسام خارجی مانند مو که در اثر لیسیدن خودشان وارد دستگاه گوارش شده از این طریق دفع و خارج شود؛ بنابراین اتفاقی که برای ببر باغ وحش مشهد رخ داد یک بیماری نبود بلکه حادثه بود.این عارضه نه قابل پیش بینی است و نه قابل پیشگیری.
معاون سلامت اداره کل دامپزشکی خراسان رضوی با بیان اینکه غذا کاملا نرمال بوده و مشکلی نداشته است، ادامه داد: وقتی یک عارضه طبیعی اتفاق افتاده که زمان مشخصی هم نداشته برای جلوگیری از خفگی و مرگ کاری نمی‌شود انجام داد، شما از یک حیوان حیات وحش صحبت می‌کنید نه یک گاو یا گوسفند، نزدیک شدن و درمان یک حیوان حیات وحش قانون دارد، اعمال و اتفاقاتی که برای این حیوانات مانند شیر و ببر و پلنگ انجام میشود باید با اقدامات خاصی مانند بیهوشی صورت بگیرد، زمان و فرصت این کار نیست.
اتفاق احتمالا در نقطه کور دوربین های قفس ببر بوده است!
مدیر باغ وحش وکیل آباد هم در پاسخ به سوالات ما گفت: ما بعد از ظهر غذای حیوانات را میدهیم، دور میزنیم و میرویم این موضوع تا حالا در باغ وحش سابقه نداشته و این اولین بار است. اگر قرار باشد بالای سر حیوان کسی باشد در طبیعت مگر کسی بالای سر حیوانات موقع غذاخوردن می ایستد؟ ما گوشتها را تکه تکه میکنیم ولی در طبیعت این طور نیست.
جواد رستمی درپاسخ به این سوال که ایا مانیتورینگ وجود داشته یا نه؟ آیا فیلمها را ندیدید؟ آیا بازبینی انجام نشده است؟ یک جمله گفت:احتمالا در نقطه کور دوربینها این اتفاق افتاده است!
باغ وحش مسئول این حادثه است
در ادامه پیگیری ها با یک دامپزشک بین المللی در حوزه حیات وحش گفتگو کردیم، گفتگویی کوتاه که حاوی نکات مهمی است.
ایمان معماریان با رد فرضیه رفلاکس معده در این ببر تلف شده، بیان کرد: اتفاقی که در مورد ببر باغ وحش مشهد افتاده اصطلاحا choke یا گیر کردن غذا در مری بوده است یعنی غذا در مری گیر میکند، مری بر اثر گشاد شدن روی نای(یکی از اندام‌های تنفسی) فشار می آورد و جلوی تنفس حیوان را می‌گیرد.
او متذکر شد: البته این حادثه برای حیوانات جوانتر و کم تجربه تر و گربه سانانی که جثه کوچکتری دارند احتمال دارد رخ دهد، برای همین باید غذای آنها در تکه های کوچکتری داده شود تا این اتفاق نیفتد، مخصوصا اگر خیلی گرسنه باشند و غذا را با ولع بخورند این احتمال بیشتر میشود.
این دامپزشک حیات وحش تاکید کرد: حتما زمانی که گربه سانان در اسارت نگهداری می‌شوند موقع غذا خوردن باید مراقبت کاملی از آنها صورت گیرد تا اگر این اتفاق به هر دلیلی برای حیوان رخ داد از مرگشان جلوگیری شود چراکه حدود چهار تا پنج دقیقه وقت وجود دارد تا بتوان غذا را از گلوی حیوان خارج کرد و جلوی خفگی را گرفت.
معماریان بار دیگر تاکید کرد: این اتفاق در حیوانات جوان رخ می‌دهد و زمانی که حیوان خیلی گرسنه باشد و تکه های غذا به لحاظ اندازه نامناسب باشد اما در مورد گربه سانهای بزرگتر مثل ببر این اتفاق خیلی خیلی بعید است آن هم ببری در سن ۱۱ سال که سالها تجربه خوردن غذا را داشته خیلی بعیدتر است اما نمی‌توان گفت غیرممکن است.
وی با تشکیک در مورد تشخیصی که برای مرگ این حیوان داده شده، تصریح کرد: این خفگی هر علتی داشته باشد نشان دهنده مدیریت نامناسب و اشتباه است یعنی مانیتورینگ و نظارت کافی وجود نداشته و غذای مناسب داده نشده است.
معماریان، مسئولیت تلف شدن ببر باغ وحش مشهد را مستقیما متوجه باغ وحش به عنوان مسئول نگهداری حیوانات دانست.
اتفاقات بد برای ببرهای این باغ وحش که یکی از جاذبه های گردشگری مشهد و مورد استقبال شهروندان و مسافران است، مسبوق به سابقه است، از کشف هشت تخته پوست و چهار جمجمه ببر در مرداد ۱۳۹۷ که متعلق به ببرهایی بود که هفت قلاده آن سالهای گذشته و یک قلاده نیز فروردین همان سال تلف شده بود تا تلف شدن هفت توله ببر تازه متولد شده در سال ۱۳۹۸ که علت مرگ آنها عفونت تنفسی عنوان شد! به نظر میرسد دستگاههای مربوطه باید به جای متهم کردن یکدیگر برای بهبود نگهداری حیوانات در این مجموعه و جلوگیری از اتفاقات تلخ این چنینی تلاشی مضاعف و به دور از تعصب داشته باشند.
منبع: قدس آنلاین
کلیدواژه: ببر باغ وحش مشهد محیط زیست گربه سانان دامپزشکی اداره کل حفاظت محیط زیست محیط زیست خراسان رضوی دامپزشکی خراسان رضوی اداره کل محیط زیست مسئول فنی بهداشتی اداره کل دامپزشکی حیوانات باغ وحش باغ وحش مشهد اطلاع رسانی ببر باغ وحش باغ وحش باغ وحش ها بیماری ها اعلام شد حیات وحش تلف شدن تلف شد
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۹۱۴۴۱۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
پسماند و پساب مشکل اصلی شهرهای ساحلی
ایسنا/مازندران رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان نور چالش اصلی این شهرستان را مانند دیگر استان‌های شمالی، پسماند دانست و گفت: متاسفانه به دلیل بالا بودن سطح آب در شهرهای ساحلی در حوزه پساب‌ها دچار چالش هستیم، البته پایش‌ها توسط همکاران به صورت مستمر انجام میشود و برای مکان‌هایی که دچار مشکل هستند جهت مدیریت پساب اخطار صادر میشود تا نسبت به سیستم تصفیه فاضلاب اقدام کنند.
یاسر سالار در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: شعار امسال هفته‌ی زمین پاک «مشارکت مردم ایران در برابر پلاستیک و نجات زمین» نامگذاری شده است.
وی با بیان اینکه هر ساله در هفته‌ی زمین پاک برای ایجاد فرهنگ‌سازی هر چه بیشتر در بین آحاد جامعه و خصوصا کودکان و نوجوانان برنامه‌های متنوعی انجام میشود، افزود: در روز جهانی زمین با مشارکت جوامع محلی و همکاران محیطبان به صورت نمادین پاکسازی سواحل با هدف فرهنگ سازی انجام میشود تا محیط پیرامونی عاری از هرگونه زباله باشد.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان نور به طرح یک ساعت با محیطبان در مدارس جهت آشنایی دانش آموزان با محیط زیست و پیرامون آن به صورت مستمر را از برنامه‌های فرهنگی دانست و گفت: باید آینده‌ای به دور از زباله داشته باشیم.
سالار افزود: محیط زیست مختص یک اداره و یا نهاد خاصی نیست، بلکه بر اساس اصل ۵۰ قانون اساسی حفظ و حراست از محیط زیست وظیفه همگانی است و در همین راستا دوستداران محیط زیست و رسانه‌ها هم می‌توانند جهت تنویر افکار عمومی بین جوامع محلی برای داشتن زمینی پاک اطلاع رسانی و فرهنگ سازی‌لازم را انجام دهند.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان نور یادآور شد: مردم می‌توانند با انجام کارهای کوچکی چون رها نکردن زباله در داخل رودخانه‌ها، جوی آب، جنگل، دریا و یا جایگزین کردم کیسه پارچه‌ای به جای کیسه نایلونی و خیلی از کارهای دیگر به داشتن محیط زیستی سالم کمک کنند.
انتهای پیام
آغاز بارگذاری مدارک پذیرفتهشدگان آزمون آموزگاری